17-10-2022

BLOG door Koos Koopman

Natuurlijk onnatuurlijk

In de provincie Zuid-Holland stroomt de Oude Maas. Wanneer op een lenteochtend de nevel boven de oevers van de Oude Maas langzaam wegtrekt, klinkt plotseling helder het bekende ‘gruuutttooooo gruuuttooooo’. De eerste weidevogels strijken alweer neer in deze waterrijke polders. Het is prachtig om in het zachte ochtendlicht deze vogels boven de rivier te zien aanvliegen. Langzaam wordt het hoogwater. Hier, in de Oude Maas, heeft het getij nog vrij spel en daardoor ontwikkelt zich prachtige natuur.

Weidevogels zijn dol op water

Elk jaar komen soorten als grutto, kievit en tureluur richting Nederland om te broeden. Vroeger waren er veel meer weidevogels dan nu. Door intensivering van landbouw en een steeds drukkere omgeving zijn de aantallen afgenomen. Weidevogels hebben behoefte aan graslanden met veel zicht en veel oneffenheden. Zo kunnen ze goed gevaar zien aankomen en zich op tijd verschuilen. Ook mag het grondwater in het broedseizoen best hoog staan, want dan komen alle wormen omhoog. En daar zijn weidevogels dol op. 

Onnatuurlijke waterstanden 

In een buitendijks gedeelte van de Oude Maas ligt een kleine polder die speciaal is ingericht voor weidevogels. In deze polder wordt op een onnatuurlijke waterstand gestuurd. Waar het water in de rivier in de winter hoog staat en het peil langzaam zakt richting de zomer, wijkt de waterstand in deze buitendijkse polder af. In de winter staat het water daar juist niet zo super hoog. In de lente wordt het water langer vastgehouden en pas een eind in de zomer zakt het waterpeil. Toch is deze polder nu nog niet optimaal ingericht. Nauwkeurig sturen op de gewenste waterstand is nog niet goed mogelijk.

Natuurlijk herinrichten

Beter sturen op het onnatuurlijke waterpeil kan, door de polder in te richten met stuwen, duikers en dammetjes. Een betere stroming in het water uit de polderslootjes ontstaat door bestaande duikers uit te spoelen. De nieuwe waterinlaat zorgt ervoor dat het water in de polder op de juiste hoogte komt en niet meer meegaat met het getij in de Oude Maas. Door pas na juni te maaien, blijven alle bloemen en kruiden staan die allerlei insecten aantrekken in de zomer. Zo transformeert het gebied in een luilekkerland voor weidevogels met waterstanden op een onnatuurlijk peil. 

Jonge grutto veilig

Het is inmiddels zomer en in de polder lopen jonge grutto’s. Met succes hebben de ouders hun legsel groot gebracht met sappige larven. Zij volgen nu hun prachtig gevlekte jong dat achter een lekkere langpootmug aanrent. In de verte draait een buizerd op de thermiek rondjes opzoek naar een geschikte prooi. Dankzij de weidsheid van de polder, ziet vader grutto het dreigende gevaar onmiddellijk. Hij schiet de lucht in en jaagt met zijn alarmerende roep de buizerd weg. Voor nu is het jong weer veilig en kan het zijn buikje rond eten in het sappige gras. Wat ben ik bevoorrecht dat ik in deze prachtige omgeving mag werken.

SteenGroen

Deze polder is eigendom van Staatsbosbeheer. Het optimaliseren van het water- en ecosysteem van de buitendijkse polder van de Oude Maas is een opdracht die uitstekend past bij de mensen van SteenGroen. Wij voelen ons verbonden met onze omgeving en proberen daar voor te zorgen. We willen bijdragen aan de kwaliteit van de omgeving omdat we begrijpen dat dat mensen raakt. Wij zijn een tikkeltje eigenwijs en dat maakt onze resultaten bijzonder.

Koos Koopman werkt sinds 2022 voor Steengroen en laat zich graag inspireren door de natuur. In zijn vrije tijd geniet hij dan ook graag van de wonderlijke wereld van de ecologie en van de samenwerkingsvormen in de natuur. Zoals bijvoorbeeld de samenwerking tussen schimmels en allerlei flora om er beiden beter van te worden. Dit natuurverschijnsel inspireert Koos om de natuur te laten floreren.